Viðskiptalíkan og skipurit

Starfsemin

Grundvöllur starfsemi: LV starfar á grundvelli starfsleyfis fjármálaráðherra í samræmi við lög nr. 129/1997 um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða, með síðari breytingum, og samþykktum sjóðsins.

Í samþykktum kemur fram að sjóðurinn starfar á grundvelli kjarasamnings Alþýðusambands Íslands (ASÍ) og Samtaka atvinnulífsins (SA) frá 12. desember 1995 og samnings ASÍ og SA frá 24. apríl 2018 samanber samning VR, SA og Félags atvinnu- rekenda frá 23. apríl 2018, samanber breytingar á samþykktum sem tóku gildi 1. september 2019.

Aðild að LV: Sjóðfélagar eru þeir launþegar sem eru félagar í VR og kjarasamningar félagsins og vinnuveitenda taka til, nema sérstaklega sé kveðið á um annað í kjarasamningi. Félagsmönnum annarra félaga verslunarmanna er heimil aðild að sjóðnum. Enn fremur er þeim launþegum rétt og skylt að eiga aðild að sjóðnum, sem byggja starfskjör sín á kjarasamningi VR þar sem hann ákvarðar lágmarksstarfskjör í starfsgreininni eða ef ráðningarbundin starfskjör launþegans byggjast á þeim samningi og launþeginn á ekki skylduaðild að öðrum lífeyrissjóði. Sjálfstæðum atvinnurekendum og þeim sem ekki byggja ráðningarbundin starfskjör sín á kjarasamningi er heimil aðild að sjóðnum.

Grunnþættir í viðskiptalíkani: Viðskiptalíkan sjóðsins byggir á því meginhlutverki hans, samkvæmt framangreindum lögum og samþykktum sjóðsins, að

  • taka á móti iðgjöldum sjóðfélaga sem mynda grundvöll réttinda.
  • ávaxta eignir sjóðsins í sameignar- og séreignardeildum.
  • greiða út ævilangan lífeyri vegna elli, áfallalífeyri í formi örorkulífeyris til sjóðfélaga og barna þeirra, sem og maka- og barnalífeyri vegna fráfalls sjóðfélaga.
  • greiða út séreignarlífeyri vegna aldurs, örorku eða fráfalls.

Þá veitir LV sjóðfélögum sínum einnig sjóðfélagalán í formi fasteignaveðlána í samræmi við lánareglur á hverjum tíma.

Samfélagsleg áhrif og fjölþættir framleiðsluþættir LV: Meginhlutverk LV er að greiða sjóðfélögum lífeyri á grundvelli iðgjalda sem þeir greiða til sjóðsins. Í því skyni rekur sjóðurinn þrjár deildir fyrir réttindi: sameignardeild, séreignardeild fyrir almenna séreign og séreignardeild fyrir tilgreinda séreign.

LV greiddi á árinu um 22 þúsund sjóðfélögum lífeyri og fer þeim fjölgandi.

Lífeyrisgreiðslur frá sjóðnum eru í mörgum tilvikum veigamikill grundvöllur framfærslu sjóðfélaga eftir starfslok og mikilvæg afkomuvernd fyrir eftirlifandi maka og börn þegar sjóðfélagi fellur frá. Sjóðurinn stýrir einnig fjórum eignasöfnum fyrir sameign og séreign. Eignasöfnin voru ríflega 1.200 milljarða króna virði í lok árs 2021. Af því leiðir að rekstur sjóðsins hefur áhrif á fjölda hagaðila og marga þætti samfélagsins.

Til að lýsa samverkandi þáttum í starfsemi skipulagsheilda hafa verið skilgreindar lykilauðlindir eða fjölþættir framleiðsluþættir (e. multi capitals) í rekstri LV sem stuðla að verðmætasköpun.

Árið 2020 voru heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna um sjálfbæra þróun greind með tilliti til starfsemi sjóðsins og hafa áherslumarkmið LV nú verið tengd við heimsmarkmiðin. Þá var í upphafi árs 2022 gerð könnun meðal sjóðfélaga, starfsfólks og stjórnarmanna á viðhorfi til sjálfbærni í starfsemi LV í tengslum við starfsemi sjóðsins.

Niðurstöður greiningar eru nýttar til að tengja saman áherslur í rekstri LV og inntak heimsmarkmiðanna um sjálfbæra þróun. Sett eru stefnumótandi markmið með tilliti til heimsmarkmiðanna þar sem litið er til allra þátta sjálfbærni; efnahagslegrar hagsældar, samfélagslegrar velsældar og ábyrgrar nýtingar náttúruauðlinda.

Starfsemi LV

Auðlindir sem starfsemin byggir á og virðisaukinn sem hún skapar. Ferlið er hirngrás framleiðsluþátta, starfsemi og virðisauka

Viðskiptalíkan

Áherslur í rekstri

Markmiðið er að tengja reksturinn og áhersluatriði í heimsmarkmiðunum saman með mælanlegum hætti á árunum 2022 og 2023.

  • Efla lífsgæði og grunnþarfir

    • Efla jafna stöðu kynja og jöfn tækifæri
    • Styðja við heilsu og öryggi starfsfólks
    • Efla þekkingu og færni starfsfólks
    • Leggja áherslu á aðgengi upplýsinga sjóðfélaga
    • Innleiða stefnu og aðferðafræði fyrir greiningu á UFS þáttum í fjárfestingaferli og umsýslu eignasafna
  • Góð atvinna og nýsköpun

    • Fylgjast með þróun sem leiðir af breyttri samfélagsgerð
    • Efla nýsköpun í vöruúrvali / þjónustuleiðum sjóðfélaga
    • Auka áherslur á eignir sem styðja við nýsköpun, aukna sjálfbærni og ábyrgari virðiskeðju

  • Sjálfbær nýting náttúruauðlinda og loftlagsmála

    • Styðja við sjálfbærni við kaup á aðföngum
    • Áhersla á að draga úr gróðurhúsalofttegundum tengdum rekstri
    • Auka áherslu eignasafna á sjálfbæra nýtingu auðlinda, vistkerfa og stöðguleika í loftslagsmálum
  • Samvinna

    • Efla samstarf við haghafa um sjálfbæra þróun
    • Efla samstarf um ábyrgar fjárfestingar og samþættingu UFS greininga í fjárfestingaferli

Skipurit

Skipurit sjóðsins styður við skilvirkan og öruggan rekstur og þannig við virðissköpun lífeyrissjóðsins.

Skipurit sjóðsins má finna hér.

Sjálfbærniskýrsla

Stefnumótandi áherslur

Sjálfbærniskýrsla

Haghafar